Erken Yaşam ve Ergenlik Dönemi Stresi, Ergenlerin Gri Madde Gelişimini Farklı Şekilde Modüle Etmektedir Prof. Dr. Yankı Yazgan ve Doç. Dr. Onur Tuğçe Poyraz Fındık kaydetmiş oldukları Journal Club ile literatürdeki makaleleri ele alıyorlar. Bu araştırma, erken yaşam stresinin beyin gelişimi üzerindeki etkilerini ele almaktadır. Çalışmanın temel amacı, hem erken çocuklukta hem de ergenlik döneminde yaşanan stres verici yaşam olaylarının beyindeki yapısal değişimleri nasıl etkilediğini incelemektir. Bu kapsamda, erken yaşam (0–5 yaş) ve ergenlik dönemi (14–17 yaş) stresli yaşam olaylarının, 14–17 yaş arasındaki sağlıklı ergenlerde (n = 37) gri madde hacmi değişiklikleri üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Bulgular, 0–5 yaş arasında ev içi olumsuz yaşam olaylarının (örneğin anne-baba ayrılığı, uzun hastalıklar, kayıplar) bireyin duygu ve düşünce gelişimini etkilediğini ve beynin erken olgunlaşmasına yol açtığını göstermektedir. Bu süreç kısa vadede uyum sağlasa da uzun vadede beynin gelişim potansiyelini sınırlamaktadır. Ergenlik döneminde ise sosyal çevreye bağlı olumsuz yaşam olaylarının (örneğin dışlanma, reddedilme, akran ilişkileri) başkalarına yönelik davranışları şekillendiren gelişimsel sistemleri etkilediği, beynin olgunlaşma sürecini yavaşlattığı ve bunun da empati yoksunluğu, duygusal katılık ve antisosyal özellik eğilimleriyle ilişkilendirildiği bulunmuştur. Araştırma sonuçları, stresin etkisinin yalnızca şiddetine değil, yaşandığı döneme de bağlı olduğunu göstermektedir. Erken yaşta stres, beyni henüz hazır olmadığı bir gelişim hamlesi için hızlandırırken; ergenlikteki sosyal stres, beynin olgunlaşmasını bozucu etki göstermektedir. Bu farklı yollar, ruh sağlığının nasıl şekillendiğini ve riskleri anlamak için kritik ipuçları sunmaktadır.

Ruh Sağlığı Bağlamında: Ergenlerde Sosyal Medya Kullanımının Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkisine İlişkin Bulgular Prof. Dr. Yankı Yazgan ve Doç. Dr. Onur. Tuğçe Poyraz Fındık kaydetmiş oldukları Journal Club ile literatürdeki makaleleri ele alıyorlar. Bu araştırma, ergenlerin sosyal medya kullanım biçimlerinin ve sürelerinin, ruh sağlığı durumu ile nasıl ilişkili olduğunu anlamayı amaçlamaktadır. Bulgular, aşırı ve kontrolsüz sosyal medya kullanımının, özellikle zaten ruhsal sıkıntılar yaşayan ergenlerde, kaygı, depresif duygulanım ve uyku sorunları gibi belirtileri artırabileceğini; buna karşılık sosyal medyanın sosyal destek sağlamak, aidiyet duygusunu güçlendirmek ve olumlu akran etkileşimlerini teşvik etmek amacıyla dengeli şekilde kullanıldığında koruyucu bir rol üstlenebileceğini ortaya koymaktadır. Araştırma sonuçları, yalnızca bireysel faktörlerin değil, sosyal medyanın kullanım amacı, süresi ve etkileşim kalitesi gibi çevresel ve bağlamsal koşulların da ergenlerin psikolojik iyi oluşunda önemli bir rol oynadığını göstermektedir.

DEHB Bağlamında: Genç Yetişkinlerin İş Ortamının DEHB Üzerindeki Etkisine İlişkin Görüşleri Prof. Dr. Yankı Yazgan ve Doç. Dr. Onur. Tuğçe Poyraz Fındık kaydetmiş oldukları Journal Club ile literatürdeki makaleleri ele alıyorlar. Bu araştırma, iş ortamındaki koşulların DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) belirtilerini katılımcıların kendi deneyimleri üzerinden nasıl etkilediğini anlamayı amaçlamaktadır. Yüksek stres, düzensizlik, katı kurallar ve sosyal destek eksikliği gibi etkenlerin DEHB belirtilerini artırdığı; buna karşılık esnek çalışma saatleri, açık iletişim, yapıcı geri bildirim ve düzenli bir yapının, DEHB’li bireylerin iş yaşamında daha rahat etmelerine katkı sağladığı gözlemlenmiştir. Araştırma sonuçları, yalnızca bireysel faktörlerin değil, bireyin içinde bulunduğu çevresel koşulların da DEHB belirtilerinin ortaya çıkışında önemli bir rol oynadığını ortaya koymaktadır.

Ergenlik Dönemi Başındaki Bireylerin Ruh Sağlığında Okulların Rolü: MYRIAD Çalışmasından Bulgular Ergenlik, ruh sağlığı sorunlarının ilk kez ortaya çıkma olasılığının arttığı kritik bir gelişim dönemidir. Bu dönemde okullar, gençlerin zihinsel iyi oluşunu desteklemek adına önemli bir rol oynayabilir. Bu geniş kapsamlı araştırmanın amacı, Birleşik Krallık’ta yürütülen MYRIAD çalışması verileri üzerinden, okullardaki farklı yapıların (okul iklimi, öğretmen-öğrenci ilişkileri, müdahale programları vb.) öğrencilerin ruh sağlığı üzerindeki etkisini incelemek ve hangi okul özelliklerinin gençlerin psikolojik dayanıklılığını güçlendirmede etkili olduğunu belirlemektir.